Algemene informatie ten behoeve van vacatures VO

1       Algemeen

Het College voor Toetsen en Examens (CvTE) heeft als maatschappelijke opdracht om namens de Nederlandse overheid de kwaliteit van de centrale examens in Nederland te waarborgen en een vlekkeloze afname van deze examens door scholen en instellingen mogelijk te maken. De examens waar het om gaat, zijn:

§  de centrale examens in het reguliere voortgezet onderwijs (vmbo, havo, vwo)

§  de staatsexamens voor het voortgezet onderwijs (VO)

§  de staatsexamens voor Nederlands als tweede taal (NT2)

§  de centrale  examens taal en rekenen in het mbo

§  de centrale eindtoets in het primair onderwijs (PO)

§  de rekentoets in het voortgezet onderwijs (VO)

 

Zelfstandig bestuursorgaan

Het College voor Toetsen en Examens is een zelfstandig bestuursorgaan (ZBO). In die hoedanigheid voert het College voor Toetsen en Examens taken uit die eerder waren toebedeeld aan drie organisaties die zich namens de overheid bezighielden met de samenstelling van examens en de coördinatie, dan wel de uitvoering van de afname van examens.[1]

 

De samenvoeging van deze drie organisaties vloeide voort uit de Wet College voor Examens (2009). Dit wettelijke kader draagt het College voor Toetsen en Examens ook taken op die de drie eerdere organisaties niet hadden. Het belangrijkste voorbeeld daarvan is de ontwikkeling van de centrale examens taal en rekenen voor het mbo en de rekentoets vo en de ntrale eindtoets PO.

 

College/bureau

Het College voor Toetsen en Examens (voortaan: het College) staat onder leiding van een voorzitter en telt zes onafhankelijke leden uit het voortgezet onderwijs, het middelbaar beroepsonderwijs, het agrarisch onderwijs, het hoger beroepsonderwijs en het universitair onderwijs en een lid afkomstig uit de onderwijsvakorganisaties.

Het CvTE is verantwoordelijk voor de coördinatie van de afstemming van uitvoerende werkzaamheden met betrekking tot centrale examens van de organisaties ‘om de scholen of instellingen heen’ (Cito, DUO, inspectie, OCW). Daarnaast bewaakt het CvTE de kwaliteit van de examens (inhoudelijk, methodisch), de logistiek, de informatie aan de gebruikers en van de overige interne kernprocessen.

In het College hebben de voorzitter en de andere bestuursleden geen operationele taken. Daartoe benoemt het een directeur aan wie deze taken zijn gedelegeerd. Het College wordt ondersteund door een bureau van ruim veertig medewerkers, onder leiding van de directeur. Het College ziet toe op het functioneren van de directeur.

 

De directeur is als eerste verantwoordelijk voor het beleid van het CvTE. Dat betreft zowel de totstandkoming van nieuw beleid als de uitvoering van vastgesteld beleid. Bij de totstandkoming van het beleid zijn de volgende geledingen betrokken:

§  de opdrachtgever (OCW);

§  relevante ketenpartners/opdrachtnemers (Cito, DUO, SLO);

§  belangrijke stakeholders (AOC Raad, VO-raad, MBO Raad, scholenveld, bestuurders);

§  de eigen organisatie (College, MT-CvTE, uitvoerders).

 

 

Stakeholders, ketenpartners en andere relaties
Voor het uitvoeren van deze taken schakelt het College voor Toetsen en Examens (CvTE) andere organisaties in, zoals Cito, SLO, DUO. Het CvTE heeft de rol van regievoerder in de examenketen. Met de Inspectie van het Onderwijs heeft het CvTE een dubbele relatie: tijdens examenperioden is de inspectie ketenpartner, daarnaast is de inspectie tevens toezichthouder op het CvTE. Het ministerie van OCW is voor het CvTE opdrachtgever en toezichthouder. Behalve met de zogenoemde ‘ketenpartners’ onderhoudt het CvTE ook relaties met onder meer sectorraden (AOC Raad, VO-raad, MBO Raad en dergelijke), organisaties van leraren en leerlingen (LAKS) en met wetenschappelijke instituten. Ook worden op diverse manieren contacten onderhouden met het scholenveld, onder meer door middel van veldraadplegingen en voorlichtingsbijeenkomsten.

 

 

Taken van de afdeling Centrale examens VO:

De twee afdelingen centrale examens VO (vmbo en havo/vwo) kennen voor ieder examenvak een vaststellingscommissie, van oudsher vaksectie genoemd, met als belangrijkste kerntaak de vaststelling van de centrale examens (zie ook bijlage). Als er aanleiding is om de examenstof (opnieuw) te beschrijven worden syllabuscommissies ingesteld.

 

 

 

 

2       Centrale examens VO

In deze paragraaf wordt nader ingegaan op de sector centrale examens VO.

2.1       Taken centrale examens VO

De sector centrale examens VO is verantwoordelijk voor het totale werk rond de centrale examens VO. Ze beschrijft de examenstof in syllabi, geeft constructieopdrachten, stelt examens en de normering vast. Daarnaast geeft deze sector uitvoeringsregels voor het centraal examen: het examenrooster, hulpmiddelen, regels voor de beoordeling van het examen. Ook stelt ze jaarlijks na afloop van het examen de definitieve normering vast. 

 

Om de kwaliteit van de opgaven zoveel mogelijk te garanderen, worden diverse instrumenten ingezet, zoals het inschakelen van onafhankelijke deskundigen bij normhandhaving om de moeilijkheidsgraad van een centraal examen op systematische wijze in te schatten.

 

Op grond van de taken van het CvTE, zoals vermeld in de Wet College voor Examens, stelt het College op voorstel van de sector centrale examens VO ook diverse regelingen vast. Zo worden jaarlijks op www.examenblad.nl de zogeheten september- en maartmededelingen over de eindexamens gepubliceerd, waarin wordt beschreven waar scholen op moeten letten en hoe het centraal examen georganiseerd wordt.

 

Samenvattend:

De sector centrale examens VO geeft informatie aan de afnemers/gebruikers over:

§  relevante regelgeving;

§  de syllabi;

§  het examenrooster;

§  toegestane hulpmiddelen bij de examens;

§  veelgestelde vragen (helpdesk);

§  de normering.

 

2.2       Organisatiestructuur centrale examens VO

De sector centrale examens VO van het CvTE is opgedeeld in twee afdelingen, vmbo en havo/vwo, elk geleid door een sectormanager (havo/vwo dan wel vmbo).

 

Een sectormanager havo/vwo of vmbo:

§  maakt deel uit van het managementteam van het College voor Toetsen en Examens (CvTE) en draagt in die hoedanigheid bij aan de beleidsontwikkeling van het CvTE;

§  voert regie op de totstandkoming en de normering van centrale examens in havo en vwo;

§  geeft leiding aan de clustermanagers en wordt bij diens werkzaamheden ondersteund door een staf en een secretariaat. Daarbij vindt voortdurende afstemming van taken en verantwoordelijkheden plaats met de sectormanager voor vmbo;

§  heeft kennis van het vwo en havo, liefst vanuit diverse invalshoeken en ervaring met examinering. Ervaring met statistische methodieken strekt tot aanbeveling.

 

De afdelingen vmbo en havo/vwo bestaan uit vakclusters, elk aangestuurd door een clustermanager.

 

havo/vwo	vmbo
* taal en cultuur * mens en maatschappij * wiskunde en natuurwetenschappen	* talen en kunst & cultuur * exact en maatschappijvakken * beroepsgerichte vakken: ·         economie, landbouw en intersectorale programma’s ·         techniek en zorg & welzijn

 

 

Een clustermanager is een lijnfunctionaris die:

§  het werk van de vaststellingscommissies in het cluster coördineert;

§  leiding geeft aan het tot stand komen en ontwikkelen van syllabi voor het centraal examen;

§  de constructieopdrachten voor de centrale examens tot stand brengt;

§  samen met de sectormanager en de andere clustermanagers het beleid voor de centrale examinering ontwikkelt;

§  projecten initieert en coördineert gericht op innovatie van de centrale examens.

 

Voor ieder examenvak binnen een cluster is er een vaststellingscommissie, met als belangrijkste kerntaak de vaststelling van de centrale examens voor dat examenvak. Een vaststellingscommissie bestaat uit een deskundig voorzitter uit het naar boven aanpalend (hoger) onderwijs en twee of drie leden die ruime ervaring hebben in het lesgeven aan examenkandidaten.[2] Als er aanleiding is om de examenstof (opnieuw) te beschrijven worden syllabuscommissies ingesteld.

 

De syllabuscommissies en vaststellingscommissies verrichten hun werkzaamheden in relatief grote zelfstandigheid, onder de verantwoordelijkheid van de directeur van het bureau (zie figuur 1).

 

Figuur 1. Organisatiestructuur afdelingen havo/vwo en vmbo.

 

 

 

CM	= Clustermanager

 

 

2.3       Totstandkoming/productie centrale examens VO

De totstandkoming van de centrale examens gebeurt in nauwe samenwerking met Cito. Aan Cito wordt een gespecificeerde opdracht gegeven voor de productie van de opgaven en de toetsen voor het centraal examen, de constructieopdracht. De sector centrale examens VO is eindverantwoordelijk voor de productie van de centrale examens VO. Daartoe begeleidt ze het productiewerk van Cito. Daarnaast houdt ze zich specifiek bezig met:

§  de nadere omschrijving van eisen voor het centraal examen (syllabi);

§  de constructieopdrachten voor examentoetsen;

§  de vaststelling van examentoetsen (middels vaststellingscommissies);

§  de normering;

§  de evaluatie.

 

De vaststellingscommissies behorende bij de verschillende examenvakken stellen uiteindelijk de betreffende examens vast. Hierbij beoordeelt de vaststellingscommissie de vakinhoudelijke juistheid van de opgaven, de antwoorden en het correctievoorschrift en of het geconstrueerde examen past binnen de kaders van de constructieopdracht.

 

De productie van examens is een cyclisch proces dat globaal de volgende stappen doorloopt:

§  het opstellen van centrale exameneisen (syllabi);

§  het maken van constructieopdrachten voor examentoetsen;

§  het vaststellen van examentoetsen;

§  het normeren van de centrale examens;

§  de evaluatie.

 

In het productieproces zelf zijn faseringen aangebracht (zie ook figuur 2):

§  Fase a: de constructieopdracht;

§  Fase b: de uitwerking en verificatie van de opdracht;

§  Fase c: de productie, bespreking en vaststelling van conceptopgaven;

§  Fase d: de bespreking van het laatste concept en de vaststelling van het examen;

§  Fase e: de evaluatie.

 

Tijdens de evaluatie in fase e wordt vastgelegd welke bevindingen bij de afname van het laatste examen aanleiding zijn voor aanpassingen in het examen van toekomstige jaren. De gewenste aanpassingen worden opgenomen in de constructieopdracht voor het nieuwe productiejaar.

 

 

Figuur 2. Samenwerking, productieproces examens en taakverdeling CvTE – Cito in schema.

 

fase	CvTE		Cito
a	Constructieopdracht (CM)
			Uitwerking van de constructieopdracht
b	Goedkeuring
			Oplevering conceptexamenopgaven
c	Vaststelling examenopgaven		Screening
			Opslag van vastgestelde examenopgaven
			Oplevering conceptexamen
d	Vaststelling examen
e	Evaluatie

 

 

 

2.4       Kerntaken, -processen en -kwaliteiten centrale examens VO

 

Kerntaken

Kerntaken van de afdelingen centrale examens vmbo en havo/vwo zijn:

§  het vaststellen van syllabi voor de centrale examens;

§  het tot stand brengen en coördineren van centrale examens in het voortgezet onderwijs;

§  het gevraagd en ongevraagd adviseren van de minister van OCW;

§  ontwikkeling en innovatie;

§  de uitvoering van projecten.

 

Kernprocessen

De kernprocessen voor de afdelingen vwo/havo en vmbo zijn:

§  productie;

§  besluitvorming en verantwoording;

§  beleidsvorming;

§  informatie;

§  communicatie;

§  coördinatie en opdrachtgeverschap;

§  kwaliteitsbewaking.

 

Processen die in dit stadium nog niet nader zijn beschreven zijn:

§  de totstandkoming van syllabi;

§  het proces van beleidsontwikkeling bij de centrale examens en de advisering en de betrokkenheid van stakeholders daarbij;

§  het proces van selectie en financiering van opdrachtnemers;

§  de beoordeling van de kwaliteit van de opgeleverde producten.

 

Kernkwaliteiten

De belangrijkste kernkwaliteiten binnen de afdelingen vmbo en havo/vwo zijn:

§  grondige kennis en beheersing van relevante wet- en regelgeving;

§  materiedeskundigheid op de specifieke werkterreinen waarop het CvTE opereert;

§  zicht op de ontwikkelingen binnen en buiten het voortgezet onderwijs en de bekwaamheid om die te vertalen in examenbeleid voor de sector;

§  het operationaliseren van vastgesteld beleid: de vertaling in concrete producten (syllabi en examens);

§  het vermogen tot aansturing, coördinatie, kwaliteitsbewaking en verantwoording.

 

 

2.5       Toekomstige ontwikkelingen

Behalve het normale, jaarlijkse primaire productie- en vaststellingsproces zijn er binnen de sector centrale examens VO ook andere ontwikkelingen gaande, die hun invloed hebben op het productieproces van de centrale examens VO. Het onderwijs is in beweging en de centrale examens bewegen mee.

 

Ontwikkelingen die gaande zijn, zijn:

§  digitalisering: een toenemend aantal examens wordt op de computer afgenomen;

§  flexibilisering: een toenemend aantal examens kan op flexibele wijze worden afgenomen, dat wil zeggen: op momenten die de school of de instelling zelf – binnen randvoorwaarden – kan bepalen;

§  nieuwe examenprogramma’s en syllabi (vakvernieuwingen, onder meer bij de exacte vakken voor havo/vwo en bij de beroepsgerichte programma’s in de sectoren economie, techniek en zorg & welzijn).

 

Rekentoets VO

Met ingang van het schooljaar 2015/2016 neemt de rekentoets deel uit van het examen vwo en zal deze meewegen in de uitslagregeling. Voor havo en vmbo is de rekentoets verplicht en het cijfer wordt ook vermeld op de cijferlijst, maar weegt niet mee bij de uitslagregeling. Ook voor deze rekentoetsen is het CvTE verantwoordelijk. Cito construeert de rekentoetsen.

 

Voor de rekentoetsen is een vergelijkbare structuur ingericht als bij de centrale examens (zie figuur 2, op pagina 5). Daarin vervullen vaststellingscommissies rekenen 2F en 3F een vergelijkbare rol als de vaststellingscommissies vmbo resp. havo/vwo. Voor de rekentoets zijn onder verantwoordelijkheid van SLO rekentoetswijzers tot stand gebracht. Deze rekentoetswijzers zijn vastgesteld door het ministerie van OCW. De rekentoetswijzers beschrijven de leerstof die in een rekentoets bevraagd kan worden. Een rekentoetswijzer vervult voor de rekentoets dezelfde functie als de syllabus voor een examen.

 

Zie voor meer informatie:

§  Over het CvTE: https://www.hetcvte.nl/item/over_het_cvte

§  Over de centrale examens VO: https://www.hetcvte.nl/item/centrale_examens_vo

§  Over de digitale examens VO: https://www.hetcvte.nl/item/digitale_examens_vo

§  Over de rekentoets VO: https://www.hetcvte.nl/item/centrale_rekentoets_vo

 

 

 

 

 

Bijlage:
Overzicht vaststellingscommissies centrale examens VO

 

Algemene vakken	Beroepsgerichte vakken
Aardrijkskunde vwo/havo	Administratie
Aardrijkskunde vmbo	Bouwtechniek – Metselen
Arabisch	Bouwtechniek – Schilderen
Biologie vwo/havo	Bouwtechniek – Timmeren
Biologie vmbo	Bouwtechniek – Fijnhoutbewerken
Beeldende vakken vmbo	Bouw-breed
Culturele en kunstzinnige vorming 2 vwo/havo	Consumptief – Bakken
Dans vmbo	Consumptief – Horeca
Drama vmbo	Consumptief – breed
Duits vwo/havo	Elektrotechniek
Duits vmbo	Grafimedia
Economie vwo	Handel en Administratie
Economie havo	Handel en Verkoop
Economie vmbo	Instalektro
Engels vwo/havo	Installatietechniek
Engels vmbo	Landbouw
Filosofie vwo/havo	Metaaltechniek
Frans vwo/havo	Metalektro
Frans vmbo	Mode en Commercie
Fries	Transport en Logistiek
Geschiedenis en Staatsinrichting vwo/havo	Uiterlijke Verzorging
Geschiedenis en Staatsinrichting vmbo	Verzorging
Grieks vwo	Voertuigentechniek
Latijn vwo	Zorg-en-welzijn-breed
Maatschappijleer vwo/havo	Technologie in de gemengde leerweg/ITI
Maatschappijleer 2 vmbo	Techniek-breed
Management & Organisatie vwo/havo	ICT-route
Muziek	Sport, dienstverlening en veiligheid
Natuurkunde vwo	Intersectoraal
Natuurkunde havo	Profielvakken
Nask 1 vmbo (hoofdzakelijk natuurkunde)	Bouwen, Wonen en Interieur (BWI)
Nederlands vwo/havo	Produceren, Installeren en Energie (PIE)
Nederlands vmbo	Mobiliteit en Transport (M&T)
Russisch vwo/havo	Zorg en Welzijn (Z&W)
Scheikunde vwo/havo	Economie en Ondernemen (E&O)
Nask 2 vmbo (hoofdzakelijk scheikunde)	Horeca, Bakkerij en Recreatie (HBR)
Spaans	Groen
Te-Ha-Tex vwo/havo	Dienstverlening en Producten (D&P)
Turks	Media, Vormgeving en ICT (MVI)
Wiskunde vmbo	Rekentoets
Wiskunde A (en C) vwo/havo	Rekentoets 2F
Wiskunde B vwo/havo	Rekentoets 3F
	Rekentoets 2A
	Rekentoets 3S