Utrecht, 20 juni 2015
Aan het bestuur van de VO-raad
Geachte bestuursleden,
Aan de vooravond van het mogelijke Kamerdebat over het voorstel van de staatssecretaris van onderwijs om de tweede correctie van het eindexamenwerk om te keren richten we ons graag tot u. Al zeven jaar lang heeft het Platform van Vakinhoudelijke Verenigingen zich op verschillende manieren – mondeling en per brief – tot u gewend over de problematiek van de examencorrectie.
Nadat de Tweede Kamer in 2008 had besloten dat de tweede correctie van de centrale examenwerken integraal moet plaatsvinden, heeft het Platform destijds onder zijn leden een onderzoek gehouden waaruit bleek dat docenten die het werk steekproefsgewijs nakijken, geen bezwaar tegen een integrale correctie hebben, maar dit steekproefsgewijs doen omdat de tijdsdruk het hun onmogelijk maakt dit integraal te doen. Wij hebben toen zowel uw organisatie als de overheid gevraagd om maatregelen te nemen om de werkdruk zo te verlichten dat alle betrokken docenten in staat zijn het werk integraal na te kijken.
Wij hadden verwacht dat wij van u hierbij steun zouden ondervinden, bij onze verzoeken aan de overheid, maar ook van uw organisatie van schoolleiders, die toch onze naaste collega’s zijn in de schoolpraktijk en weten hoe groot die tijdsdruk is.
Op al onze verzoeken hebben we nooit een reactie gekregen. Wel mochten we aanschuiven bij een resonansgroep die commentaar mocht geven op onderzoeken van het CITO naar de tweede correctie. Ons werd op het hart gebonden dat we daarover niets in de openbaarheid mochten brengen. Daar hebben we ons aan gehouden. Pas toen de staatsecretaris na kennisname van het onderzoeksrapport aan uw VO-raad vroeg pilots te organiseren waarin nagegaan zou worden hoe de omkering van de tweede correctie zou kunnen plaatsvinden en tevens hoe de werkdruk van betrokken docenten verlicht zou kunnen worden, hebben wij nogmaals laten weten dat het probleem volgens ons vooral zit in de tijdsdruk, waaraan in al die vijf jaren van onderzoek niets gedaan was. Op onze commentaar kregen wij geen enkele reactie.
Wel mochten we weer aanschuiven bij een drietal bijeenkomsten over de pilots, waarbij ons opnieuw op het hart werd gebonden dat we niets over de pilots in de openbaarheid mochten brengen, ook niet over het onderzoeksverslag toen ons dit onder ogen kwam. We hebben ons opnieuw daaraan gehouden.
Zo’n drie maanden geleden werd ons opeens duidelijk gemaakt dat de VO-raad had besloten de staatssecretaris voor onderwijs voor te stellen de tweede correctie om te keren en dat de staatssecretaris daartoe bereid was voor het komend jaar als proef.
Misschien kunt u zich voorstellen hoe groot onze verbijstering was dat wij na al die jaren van constructieve medewerking aan onderzoeken en pilots volstrekt niet meer geraadpleegd werden over onze visie op de kwestie, noch door uw organsatie noch door het ministerie en staatssecretaris.
Verbijsterd waren wij ook omdat in het voorstel van VO-raad en staatssecretaris opnieuw niet met serieuze maatregelen iets gedaan wordt aan wat volgens ons de kern van het probleem is: de werkdruk, de tijdsdruk die van de correctie voor vakken met veel open vragen gekkenwerk maakt.
Met alleen de omkering van de correctie in uw voorstel versterkt u het wantrouwen dat de buitenwacht heeft over de tweede correctie en doet u niets aan het probleem waar op wij al zeven jaar wijzen. Alleen maar toegeven aan het niet onbegrijpelijke wantrouwen van de buitenwacht (“Het is alsof slagers hun eigen vlees keuren”) houdt een miskenning in van de ernst waarmee docenten in Nederland hun correctietaak opvatten. Als ze de tijd ervoor hadden, zouden vrijwel alle docenten als tweede corrector het examenwerk liever integraal nakijken.
Wij vragen ons dan ook ernstig af of de voorgenomen proef om de correctie om te draaien wel enige kans van slagen heeft. Zoals u wellicht vernomen heeft uit reacties van leden van ons Platform wijzen sommige vakinhoudelijke verenigingen de omkering zonder meer af en zijn er andere die daar niet zonder meer afwijzend tegenover staan. Maar alle vakinhoudelijke verenigingen zijn ervan overtuigd dat de proef het komend jaar weinig kans van slagen heeft zolang er niet tegelijkertijd maatregelen genomen worden om de tijdsdruk van de docenten weg te nemen zodat er ook werkelijk integraal nagekeken kan worden. Juist de omkering brengt tijdrovende, logistieke problemen met zich mee, waardoor de tijdsdruk toeneemt en de kans dat er even zorgvuldig gecorrigeerd wordt als bij de huidige gang van zaken, alleen maar kleiner wordt. Daarmee wordt met de omkering een averechts effect bereikt.
Wij zijn benieuwd naar uw reactie op deze brief. Wij horen graag van u.
Met vriendelijke groet,
Namens het bestuur van het Platform VVVO
René van de Kraats